De directie is in control?

Na een tijd van excessen en zelfoverschatting van bestuurders lijkt er een andere tijd aangebroken; een tijd van openlijk risico’s mijden. Door de governance codes en een scherpere RvC wordt de risicomijdende (en zgn.  in control zijnde) directeur, meer dan ooit beloond. Of dit nu goed of slecht is laat ik  in het midden.

In deze blog gaat het mij vooral om het mogelijk kopieergedrag van het (midden)management. Immers voor groei en succes van organisaties is het van belang om ook ondernemende managers in dienst te hebben. Managers die lef tonen en geen 100% zekerheid willen hebben voordat ze keuzes durven te nemen.

Risiconeutraal management

Stel je staat voor de keuze:

• 50.000 investeren waardoor je 100.000 extra omzet kunt genereren of 0  (50% kans op 50.000 winst of 50% kans op 50.000 verlies)
• 50.000 investeren waardoor je 170.000 extra omzet kunt genereren of 0 extra omzet (50% op 120.000 winst  of  50% kans op 50.000 verlies)

Het antwoord op de eerste vraag  is hoogst waarschijnlijk nee, op de tweede vraag ga je toch overstag?

Uit onderzoek van McKinsey  (registratie noodzakelijk) bleek dat managers inderdaad de eerste investering niet doen en de tweede wel. Raar want de eerste keuze zou je risico-neutraal kunnen noemen. Eigenlijk zou de individuele manager de eerste investering wel moeten doen. De bedragen zijn  relatief laag en doordat er vele keuzes worden gemaakt kan het statistisch alleen fout gaan als alle keuzes aan dezelfde risico’s worden blootgesteld.

Dalend risk-appetite

Het lijkt er dus op dat managers in deze tijd minder risicohonger  (risk-appetite) hebben.  Naast het voorbeeldgedrag van directies is een bekende oorzaak voor dit gedrag  de brainbug  ” angst voor verlies”.  Ook de economische situatie zorgt er voor dat er minder gekke projecten  worden gestart. Andere mogelijke oorzaken zijn:

• Framing van de keuze; de manager kijkt alleen naar deze keuze van een individueel project/investering en vergeet naar het risicoprofiel van de hele portfolio aan projecten/investeringen te kijken.
• Afrekencultuur; veel individuen worden afgerekend op individuele risicovolle projecten met veel oncontroleerbare risico’s.

Risico-nemend management

Hoe dit nu op te lossen?  Stel je risicobereidheid vast als directie/ bestuur. Oftewel; hoeveel risico’s wil de organisatie eigenlijk nemen om haar doelen te bereiken?  Het antwoord op deze vraag hangt o.a. af van de verwachtingen van de stakeholders, de  risico-tollerantie en het huidige portfolio risicoprofiel op basis van reeds gedane investeringen.

Communiceer intern de risicobereidheid en geef dit mee als handelingskader voor het management. Alleen al het gesprek verandert de  risicohouding van het management.

Met deze uitkomsten kan naar het management helder worden gemaakt wat er van hen qua risicogedrag verwacht wordt.