Geplaatst door Foutencultuur
Een verantwoordelijke en risicoalerte cultuur verkrijgen. Dat is voor veel organisaties de drijfveer om te starten met risicomanagement. Toch blijkt dit in de praktijk een grote uitdaging. Want de bestaande foutencultuur van de organisatie wordt vaak gezien als een “doos van Pandora”. Er bestaat grote angst die open te maken.
Wat is dat eigenlijk: een foutencultuur? Je kunt het omschrijven als de manier waarop een organisatie omgaat met fouten. In de ideale wereld zou je als organisatie leren van elkaars fouten zodat iedereen beter gaat presteren. Uit onderzoek naar foutenmanagement blijkt ook dat een positieve foutencultuur een goede invloed heeft op de prestaties van de organisatie.
Trial-and-error
En is het ook niet een kwestie van cultuur? In Nederland wordt een faillissement beschouwd als een smet op je CV. Maar in Amerika wordt het gezien als een pluspunt. Ik vind dat terecht want de grootste innovaties zijn gemaakt door ‘trial & error.” Kenmerkend voor een negatieve foutencultuur is dat medewerkers fouten associëren met persoonlijk falen. Er wordt niet over fouten en mogelijke fouten gesproken.En als er al iets fout gaat dan wordt dat het liefst in achterkamertjes opgelost. Dan begint de ontkenningsfase: men heeft het er niet meer over.
Oorzaken negatieve foutencultuur
Het is nooit aangetoond dat de overheid risicomijdender zou zijn dan het bedrijfsleven. Wel zijn er een aantal oorzaken te benoemen waardoor binnen veel overheidsorganisaties een risicomijdende cultuur heerst.
- Politieke druk
- Sterke hiërarchie
- Interne regeldruk.
- Extra controls / audits
- Eilandencultuur
Tegen deze achtergrond is het niet zo vreemd dat men bangs is afgerekend te worden als er fouten worden gemaakt.
Proud-to-be-fout
Los van het aanpakken van bovenstaande oorzaken, moet het beeld van een betrouwbare en dusperfecte overheid worden losgelaten. Niemand is perfect dus ook een overheidsorganisatie, een wethouder of minister niet. De politiek en het topmanagement binnen de overheid moeten hiervan bewust worden gemaakt. Dit betekent ook dat zij zich wat kwetsbaarder opdienen te stellen. Een mooie manier om dit te bereiken is een rondje “PROUD TO BE FOUT”. Iedereen legt zijn grootste persoonlijke falen op tafel. Zoveel leuker dan een rondje succesverhalen! Gelukkig, zo stel ik meer en meer vast, staan nieuwe generaties managers en politiek leiders hier steeds meer voor open.
Robert 't Hart 
ja leuk, maar ik wil er nog wat aan toevoegen. Alle bedrijven zijn aan het reorganiseren. Als je dat niet doet dan tel je blijkbaar niet meer mee. Zoveel mogelijk ouderen en ervaren mensen er uit lijkt inmiddels de oplossing te zijn. De mensen die overblijven zijn maar met 1 ding bezig en dat is hoe voorkom ik dat ik de volgende ben. In bedrijven waar dat speelt kan je niet meer met risicomanagement aanvangen. Sterker de risico’s vliegen je om de oren. Bedrijven die in deze fase zitten zijn niet met risicomanagement bezig.
Risicomanagement valt en staat niet alleen bij het nemen van gerichte beheersmaatregelen. Veel belangrijker is eerst de belangrijkste risico’s in beeld te brengen en je daar toe te beperken.
De autocoureur Mario Andretti maakte ooit de opmerking: “als je alles onder controle hebt dan ga je niet hard genoeg”. Daar zit de kneep, een winnaar maakt zich alleen druk om de belangrijkste zaken. Daarbij is risicomanagement voor bedrijven nooit een doel op zich, het is slechts een middel om andere zaken te beheersen. Het belang en succes van risicomanagement hangt dan ook samen met de hoofddoelen van het bedrijf. Als die koppeling niet aantoonbaar is dan ben je als snel met bijzaken bezig en dan ga je niet hard genoeg!
Met vriendelijke groet, Nico van Gijn
ps weet je nog een leuke baan voor me, ik ben zoekende.
Beste Nico,
Dank voor je reactie en ik ben het absoluut met je eens!! Met je woorden inspireer je mij enorm, voer voor nieuwe blog over reorganisaties en risicomanagement.
Dank
Hallo Robert,
leuke stelling. wil er Lef met besef aan toevoegen. dwz buiten de procedures en regeltjes om denken en handelen. Dit voorkomt dat je vanuit bureaucratisch handelen en onder zgn politieke druk, de foutencultuur instand aan het houden bent. Zelfdenkend vermogen van elke medewerker en het team stimuleren is wat een projektmanager zou moeten stimuleren. Risicomanagement staat en valt met het nemen van gerichte beheersmaatregelen en constant zaken bijsturen. vr gr Jos Dekker, Brinkgroep