Strategisch risicomanagement is vooruit kijken 

Tijdens het opruimen kwam ik een  oud management boek van mijn  schoonvader tegen,  “de manager en de kwaliteit van zijn organisatie” (N. J. Wing Easten) .  Hoewel het boek uit 1976 is staan er zinvolle dingen in die mijn inziens ook in de huidige tijd goed bruikbaar zijn.

Denken, beslissen en doen

Easten begint met een omschrijving van het capaciteitsniveau; het vermogen om op een bepaald niveau te kunnen functioneren. Iedereen kent wel mensen die zeer intelligent zijn maar die niet kunnen beslissen en niet tot handelen komen. Ook kennen we mensen die zeer actief zijn en niet nadenken; ze handelen als een kip zonder kop.  Easten ziet het denken, beslissen en doen als bouwstenen van je capaciteitsniveau. Het verschil in niveau kan blijken uit:

• de breedte van de belangstelling, de visie
• Helicopterkwaliteit; het vermogen om afstand te nemen van de taak en om de problemen van een hoger standpunt te kunnen zien
• Het kunnen werken lang een ‘omweg’ zonder het oorspronkelijke doel uit het oog te verliezen
• Het vermogen tot abstract denken

Verband tussen capaciteitsniveau en time-span 

Easten ziet iemands time-span als belangrijk onderdeel van iemand capaciteit. Het kunnen kijken naar de toekomst en hier op anticiperen is typerend voor de mens. Dit vooruitzien is mogelijk omdat wij bepaalde kennis kunnen opslaan.  Terwijl dieren zich aanpassen aan hun omgeving, is de mens daardoor in staat de omgeving naar zijn hand te zetten. De gemiddelde westerse mens (50 jaar oud) kan ongeveer  3 tot 5 weken vooruit kijken.

Helicopterview

Het kunnen en durven vooruit te kijken is in deze onzekere tijden een essentiële eigenschap. Van leiders mag worden verwacht dat zij verder zien dan anderen,  en daarbij het overzicht houden. En nu maar hopen dat Rutte en Samson in staat zijn 5 tot 10 jaar vooruit te kijken,  en dat ze met visie de juiste beslissingen durven te nemen!