Aanstaande woensdag organiseert BNR nieuwsradio een bijeenkomst over Ruimte voor Risico’s. Juist in deze onzekere economische tijden moeten we vooruit en risico’s durven nemen. Hoe doen we dat en kunnen organisaties daarbij van elkaar leren?
Management van het Onverwachte
Er valt veel te leren van organisaties waar persoonlijke veiligheid in het geding is bijv. piloten, brandweer of kernenergiecentrales. Deze organisaties zijn vaak zeer risico-alert. Hier speelt natuurlijk de intrinsieke motivatie van de medewerkers om alert te zijn een belangrijke rol. Immers als een piloot te veel risico’s neemt is er een grote kans dat hij s’avonds niet meer thuis komt, in tegenstelling tot een bankdirecteur. Juist van deze High Reliability Organizations kunnen andere ondernemingen leren.
Job Groeneweg
Job Groeneweg (psycholoog Universiteit van Leiden) is een begenadigd spreker en weet als geen ander kennis over te dragen over hoe grote rampen hebben plaatsgevonden, en belangrijker, wat hiervan te leren. Het menselijk handelen speelt in zijn ogen hierbij een belangrijke rol. De mensen op de werkvloer, de specialisten in hun vakgebied, zijn het best in staat risico’s te managen. Dit wordt in de huidige governance en risicoverantwoordings-tijdperk (meer aandacht voor de 2,3 en 4de line of defence, bijv. control, audit, accountant) nog wel eens vergeten.
Van de cockpit naar de operatiekamer
Uit onderzoek van Boeing is gebleken dat een piloot uit een land met een hiërarchische cultuur meer kans loopt op ongelukken. Dit komt doordat de copiloot dan niet tegen de piloot durft in te gaan. Het is dus van belang om actief om feedback te vragen in de cockpit, zie jij het anders? “speak up” !
Ook de medische wereld kent vaak een hiërarchische cultuur. Het Erasmus Medisch Centrum en de TU Delft (project ‘TOPplus’) hebben daarom bij 18 ziekenhuizen een vergelijkbare werkwijze voor mensen in de operatiekamer geïntroduceerd. Daarmee willen ze incidenten voorkomen en ervoor te zorgen dat de gezagsverhoudingen niet verhinderen dat mensen hun mening geven.
Tot slot
Voor vele organisaties is het wegvallen van toeleveranciers of grote klanten een strategisch risico. Hoe kunnen we ook hier een risico-alerte organisatie creëren en hoe zijn dit soort risico’s te beheersen? Dat zijn vragen en hopelijk antwoorden die mij aanstaande woensdag zullen inspireren!
In het kader van ‘Human Factors’ wordt i de vliegwereld – o.a. de privé-vliegopleidingen – al enkele jaren nadrukkelijk aandacht aan deze en vergelijkbare risoco’s besteed.
O.a. de KNVvL kan hierover meer informatie verstrekken.