Geplaatst door `De kans op calamiteiten is erg klein en het gebruik van de metro is tot duizend keer veiliger dan het gebruik van de fiets in Amsterdam`
Op basis van deze stelling heeft in april 2012 de wethouder Vervoer van Amsterdam, bij de renovatie van de Oostlijn, het advies over de veiligheid van de tunnel en stations naast zich neergelegd. De onveiligheid van de tunnel is niet toegenomen vergeleken met dertig jaar geleden, en ook toen was de tunnel niet onveilig. Slechts wettelijke tunnelvoorschriften zijn strenger geworden[1]. De kosten voor verbetering van de veiligheid waren volgens het veiligheidsadvies 500 miljoen euro.
Dit is een duidelijk voorbeeld van een bestuurder die een bewuste risicoafweging maakt, inclusief de kosten van beheersing en hier ook helder over communiceert. Een foutloze overheid waarin alle risico`s voor 100% gedekt worden is onmogelijk en veel te kostbaar. Belangrijk besef is dat niet alle risico`s beheerst kunnen worden. Risico-acceptatie is een essentieel onderdeel van de bestuurlijke opgave[2]. Bestuurlijk leiderschap tonen is in dit kader ook niet-handelen en kunnen loslaten. Dit aspect is uitermate belangrijk in de trend van de huidige vermaatschappelijking.
De omgang met risico`s is daarmee een vast onderdeel van de bestuurlijke risicodiscipline geworden. De onderdelen hiervan zijn: risico-acceptatie, risicoverantwoordelijkheid en risicocommunicatie.
Open dialoog over risico’s
Kaplan’s model is zeer bruikbaar voor de communicatie ofwel het organiseren van een dialoog over risico’s binnen het bestuur en organisatie van een gemeente. Verschillende actoren als Burgers, Verbonden partijen, Gemeenteraad, College en de gemeentelijke organisatie hebben verschillende verwachtingen rondom de risico’s en de omgang daarmee binnen de gemeente. In de communicatie worden deze verschillen uitgebuit door bijv. angst te zaaien bij de burgers of het project net even wat rooskleuriger te verpakken aan de Raad. Ook is vaak onduidelijk waar de verantwoordelijkheden liggen.
Kaplans risico-model is nu bij uitstek geschikt om de noodzakelijke bestuurlijke risicodiscipline te structureren en taken en verantwoordleijkheden scherper te krijgen:
- Welke risico’s kunnen en willen wij als gemeente voorkomen en zij wij dus verantwoordelijk? En pareren wij de regelreflex als het toch mis gaat?
- Welke onzekerheden zijn er rondom onze strategische beslissingen? En hoe communiceren wij over de onzekerheden en aannames?
- Welke externe risico’s komen er op ons af en hoe beinvloed dit de doelstellingen? En hoe communiceren wij hierover?
[1] http://amsterdam.raadsinformatie.nl/vergadering/gemeenteraad_25-04-2012/agendapunt/Evans-Knaup%20IR_02u10m38s/
[2] De belichaming van de kundige overhead. Raad voor het Openbaar Bestuur
Robert 't Hart 